Chụp ảnh nét là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong nhiếp ảnh. Một bức ảnh có bố cục đẹp nhưng bị mờ, nhòe sẽ mất đi giá trị. Vậy làm sao để có một bức ảnh sắc nét từ A đến Z?
Dưới đây là 6 yếu tố quan trọng nhất giúp bạn chụp ảnh nét căng, kèm theo hình ảnh minh họa.
1️⃣ Giữ chắc máy ảnh – TRÁNH RUNG LẮC
📌 Vấn đề: Nếu bạn cầm máy không chắc, ảnh sẽ dễ bị rung & nhòe.
✅ Cách khắc phục:
✔ Dùng cả hai tay để cầm máy vững hơn.
✔ Tay trái đỡ ống kính, tay phải nắm chắc thân máy.
✔ Tỳ máy vào người hoặc bề mặt cố định để giảm rung.
✔ Dùng chân máy (tripod) nếu chụp tốc độ chậm hoặc phơi sáng.
📷 Hình minh họa: Cách cầm máy ảnh đúng chuẩn để tránh rung
2️⃣ Điều chỉnh tốc độ màn trập (Shutter Speed) hợp lý
📌 Vấn đề: Nếu tốc độ màn trập quá chậm, ảnh dễ bị nhòe do rung tay hoặc chủ thể di chuyển.
✅ Nguyên tắc vàng:
✔ Tốc độ màn trập ≥ 1/(tiêu cự ống kính).
- Ví dụ: Nếu bạn dùng ống kính 50mm, tốc độ tối thiểu nên là 1/50 giây.
✔ Chụp chuyển động nhanh (thể thao, động vật, xe cộ) → Dùng tốc độ 1/500s – 1/2000s.
✔ Chụp chân dung tĩnh → Dùng tốc độ 1/125s – 1/250s.
✔ Chụp phơi sáng ban đêm → Dùng tripod + tốc độ chậm (1s – 30s).
📷 Hình minh họa: Tốc độ màn trập khác nhau ảnh hưởng đến độ nét của ảnh như thế nào
3️⃣ Chọn khẩu độ (Aperture) hợp lý – TRÁNH MẤT NÉT DO ĐỘ SÂU TRƯỜNG
📌 Vấn đề:
- Nếu khẩu độ quá lớn (f/1.4 – f/2.8) → Dễ bị mất nét do vùng lấy nét quá mỏng.
- Nếu khẩu độ quá nhỏ (f/16 – f/22) → Hiện tượng nhiễu xạ (diffraction) khiến ảnh bị mềm.
✅ Nguyên tắc chung:
✔ Chụp chân dung, làm mờ hậu cảnh (bokeh) → Dùng f/1.8 – f/4.
✔ Chụp phong cảnh, kiến trúc, muốn ảnh nét toàn bộ → Dùng f/8 – f/11.
✔ Tránh dùng f/22 vì ảnh sẽ bị mất nét do nhiễu xạ ánh sáng.
📷 Hình minh họa: Cách khẩu độ ảnh hưởng đến độ nét & vùng lấy nét
4️⃣ Chọn điểm lấy nét đúng – ĐỪNG ĐỂ MÁY ẢNH TỰ ĐỘNG CHỌN GIÚP BẠN!
📌 Vấn đề: Nếu bạn để máy ảnh tự động lấy nét, nó có thể chọn sai chủ thể, khiến ảnh bị mờ.
✅ Cách khắc phục:
✔ Chọn chế độ lấy nét điểm (Single Point AF) để chủ động lấy nét vào vùng quan trọng.
✔ Chụp chân dung → Lấy nét vào mắt của mẫu.
✔ Chụp phong cảnh → Lấy nét ở 1/3 khoảng cách từ dưới lên để có độ nét tối ưu.
✔ Dùng chế độ lấy nét liên tục (AI Servo, AF-C) khi chụp vật thể di chuyển.
📷 Hình minh họa: Lấy nét vào mắt khi chụp chân dung
5️⃣ ISO hợp lý – TRÁNH ẢNH BỊ NHÒE DO NHIỄU HẠT (NOISE)
📌 Vấn đề: Nếu bạn dùng ISO quá cao (ISO 3200 – 6400), ảnh sẽ có nhiều nhiễu hạt, làm mất chi tiết.
✅ Cách khắc phục:
✔ Dùng ISO thấp nhất có thể để giữ ảnh sắc nét (ISO 100 – 400).
✔ Nếu chụp trong điều kiện thiếu sáng, tăng ISO hợp lý (ISO 800 – 1600) nhưng không quá cao.
✔ Nếu ISO quá cao → Dùng phần mềm giảm nhiễu (Noise Reduction) trong Lightroom, Photoshop.
📷 Hình minh họa: Ảnh bị nhiễu khi ISO quá cao
6️⃣ Dùng ống kính chất lượng cao – ĐỪNG ĐỂ ỐNG KÍNH LÀM GIẢM ĐỘ NÉT
📌 Vấn đề:
- Ống kính rẻ tiền hoặc kém chất lượng có thể làm ảnh bị mềm, mất nét.
- Sử dụng filter rẻ tiền có thể làm giảm độ sắc nét của ảnh.
✅ Cách khắc phục:
✔ Dùng ống kính chính hãng, có độ phân giải cao (Prime lens, L-series, G-Master).
✔ Không dùng filter rẻ tiền vì có thể làm giảm độ sắc nét.
✔ Vệ sinh ống kính thường xuyên để tránh bụi & mờ kính.
📷 Hình minh họa: Ảnh chụp từ ống kính chất lượng thấp & chất lượng cao
🎯 KẾT LUẬN: CÔNG THỨC CHỤP ẢNH NÉT CĂNG
🔹 Giữ máy chắc chắn (dùng tripod nếu cần).
🔹 Tốc độ màn trập nhanh hơn 1/(tiêu cự ống kính).
🔹 Chọn khẩu độ hợp lý (f/1.8 – f/4 cho chân dung, f/8 – f/11 cho phong cảnh).
🔹 Chọn điểm lấy nét đúng (Single Point AF, lấy nét vào mắt với chân dung).
🔹 Dùng ISO thấp nhất có thể để tránh nhiễu.
🔹 Dùng ống kính chất lượng cao & vệ sinh ống kính thường xuyên.